รู้จักทัศนศิลป์ คืออะไร เรียนรู้เกี่ยวกับอะไรบ้าง

เรียนรู้เพื่อความเข้าใจ ทัศนศิลป์ เบื้องต้น ว่าคืออะไร ? อธิบายความหมายและประเภทของทัศนศิลป์ ทั้งจิตรกรรม ประติมากรรม สถาปัตยกรรม ภาพพิมพ์ และสื่อผสมไว้อย่างครบถ้วน

ทัศนศิลป์(Visual Art) หมายถึง ศิลปะที่มองเห็น หรือ ศิลปะที่สามารถสัมผัสรับรู้ ชื่มชมด้วยประสาทตาจับต้องได้ และกินเนื้อที่ในอากาศ

ทัศนศิลป์ มี 5 ประเภท
จิตรกรรม | ประติมากรรม | สถาปัตยกรรม | ภาพพิมพ์ | สื่อผสม

1. ทำความรู้จักจิตรกรรม(Painting)

watercolor koi fish illustration 52683 91398
Image by pikisuperstar on Freepik

ผลงานศิลปะที่แสดงออกด้วย การขีดเขียน การวาด และการระบายสี เพื่อให้เกิดภาพลงบนพื้นระนาบ เช่น กระดาษ ผ้าใบ ไม้อัด หรือวัสดุอื่นๆ ผลงานมีลักษณะเป็น 2 มิติ คือมีความกว้างและความยาว ไม่มีความลึกหรือนูนหนา แต่ที่เห็นเหมือนภาพ 3 มิติ นั้นก็เพราะวิธีการในการวาดระบายสีทำให้รู้สึกลวงตา แต่ความจริงภาพนั้นแบน

งานจิตรกรรม แบ่งได้ 2 ลักษณะ
คือ 1. ภาพวาด 2. ภาพเขียน

ภาพวาด หรือ ภาพวาดเส้น เป็นผลงานที่สร้างสรรค์โดยใช้การวาดทำให้เกิดภาพ

hand drawn bunny outline illustration 23 2149265055
ภาพวาด Image by Freepik

ภาพเขียน หรือ ภาพระบายสี เป็นผลงานที่สร้างสรรค์โดยใช้การระบายสีทำให้เกิดภาพ

watercolor chinese style illustration 23 2149751196
ภาพเขียน Image by Freepik

2. ทำความรู้จักประติมากรรม(Sculpture)

คือ ผลงานศิลปะที่แสดงออกด้วย การปั้น การแกะสลัก การหล่อ และการประกอบขึ้นรูป ให้เกิดรูปทรง 3 มิติ มีปริมาตร มีนํ้าหนัก และกินเนื้อที่ในอากาศ สามารถสร้างสรรค์ด้วยวัสดุต่างๆมากมาย เช่น ดินนํ้ามัน ดินเหนียว ปูนพลาสเตอร์ เทียน ขี้ผึ้ง หิน ไม้ โลหะ และอื่นๆอีกมากมาย

งานประติมากรรม มี 3 ลักษณะ
คือ นูนตํ่า | นูนสูง | ลอยตัว

ประติมากรรมแบบนูนตํ่า มีรูปทรงนูนขึ้นจากพื้นหรือจากฐานเพียงเล็กน้อย สร้างเพื่อมองเห็นด้านหน้าเป็นหลัก

portrait william tell from 5 franc coin switzerland macro photo 1401 302
ประติมากรรม นูนตํ่า Image by www.slon.pics on Freepik

ประติมากรรมแบบนูนสูง รูปทรงจะนูนขึ้นกว่าแบบนูนตํ่า มีฐานรองรับสามารถมองเห็นได้ 2 ด้าน คือ ด้านหน้า กับ ด้านข้าง

animal habitat 23 2148167352
ประติมากรรมแบบนูนสูง Image by Freepik

ประติมากรรมแบบลอยตัว มองเห็นได้รอบตัว คือ มองเห็นได้ทั้ง ด้านหน้า ด้านข้าง ด้านหลัง ไม่มีพื้นหลัง แต่มีฐานรองรับ เพื่อให้รูปทรงตั้งอยู่ได้

angkor wat temple 1122 2598
ประติมากรรมแบบลอยตัว Image by freestockcenter on Freepik

3. ทำความรู้จักสถาปัตยกรรม(Architecture)

คือ ผลงานศิลปะที่เกี่ยวกับ สิ่งก่อสร้าง รวมถึงสิ่งแวดล้อม ทั้งภายในและภายนอกสิ่งปลูกสร้าง เป็นงานศิลปะที่มีขนาดใหญ่ มั่งคง แข็งแรง และมีอายุยืนยาว

สถาปัตยกรรม แบ่งออกได้เป็น 2 ลักษณะ
คือ แบบเปิด | แบบปิด

สถาปัตยกรรมแบบเปิด คือ สิ่งก่อสร้างที่มนุษย์เข้าไปใช้ประโยชน์ เช่น อาคารบ้านเรือน โรงเรียน โรงแรม อุโบสถ วัด

wat benchamabophit marble temple bangkok thailand 554837 524
สถาปัตยกรรมแบบเปิด Image by Wiroj Sidhisoradej on Freepik

สถาปัตยกรรมแบบปิด คือ สิ่งก่อสร้างที่เกิดจากความเชื่อความศรัทธา ไม่ได้สร้างให้คนเข้าไปอยู่อาศัยในนั้นจริงๆ เช่น เจดีย์ อนุสาวรีย์ สถูป

wat arun temple twilight bangkok thailand 1339 1428
สถาปัตยกรรมแบบปิด Image by topntp26 on Freepik

4. ทำความรู้จักภาพพิมพ์(Printmaking)

คือ ผลงานศิลปะที่ถูกสร้างขึ้นด้วย วิธีการพิมพ์จากแม่พิมพ์ลงบนวัสดุรองรับ ผลงานมีลักษณะ 2 มิติ คือมีความกว้าง และความยาว เช่นเดียวกันกับงานจิตรกรรม

ภาพพิมพ์มี 4 ประเภท
ผิวนูน | ร่องลึก | พื้นราบ | ตะแกรงไหม

ภาพพิมพ์ผิวนูน (Relief Printing) เป็นเทคนิคการพิมพ์ที่พิมพ์จากส่วนที่อยู่สูงบนแม่พิมพ์ ดังนั้นส่วนที่ถูกแกะเซาะออกไปหรือส่วนที่เป็นร่องลึกลงไปจะไม่ถูกพิมพ์ วัสดุที่ใช้ทำแม่พิมพ์ผิวนูนสามารถเป็นได้หลายอย่าง เช่น ไม้ โลหะ พลาสติก ยาง เป็นต้น ภาพพิมพ์ผิวนูนเป็นเทคนิคการพิมพ์ที่เก่าแก่และได้รับความนิยมมาอย่างยาวนาน สามารถใช้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวได้หลากหลายรูปแบบ เช่น ภาพประกอบ โปสเตอร์ หนังสือ ฯลฯ

abstract ornamental floral background 23 2148364522
ภาพพิมพ์ผิวนูน Image by Freepik

ภาพพิมพ์ร่องลึก (Intaglio Printing) เป็นกระบวนการพิมพ์ที่พิมพ์จากร่องลึกของแม่พิมพ์ โดยวิธีการแกะสลักหรือกัดกรดให้ส่วนที่ลึกลงไปของแม่พิมพ์เป็นร่อง จากนั้นจึงทาหมึกลงไปในร่องลึกและเช็ดบริเวณที่ไม่ต้องการจะพิมพ์ออก แล้วนำกระดาษเปียกน้ำหมาดๆ วางลงบนแม่พิมพ์ จากนั้นพิมพ์ด้วยแท่นพิมพ์ที่มีแรงกดสูงเพื่อกดกระดาษให้ไปดูดซับหมึกขึ้นมา

ภาพพิมพ์ร่องลึกเป็นเทคนิคการพิมพ์ที่เก่าแก่ที่สุดเทคนิคหนึ่ง มีอายุย้อนไปได้ถึงสมัยกรีกโบราณ เดิมทีใช้พิมพ์หนังสือและเอกสารสำคัญต่างๆ ต่อมาจึงพัฒนามาเป็นเทคนิคการพิมพ์ภาพศิลปะ โดยศิลปินมักใช้เทคนิคนี้เพื่อสร้างภาพพิมพ์ที่มีรายละเอียดและความละเอียดสูง เช่น ภาพพิมพ์ลายเส้น ภาพพิมพ์ภาพถ่าย เป็นต้น

rose houndstooth pattern 1015 386
ภาพพิมพ์ร่องลึก Image by nadezhda_grapes on Freepik

ภาพพิมพ์พื้นราบ (Planographic printing) เป็นกระบวนการพิมพ์ที่พิมพ์จากพื้นผิวเรียบของแม่พิมพ์ โดยไม่ต้องขุดหรือแกะพื้นผิวลงไป แต่ใช้สารเคมีเข้าช่วย บริเวณที่ต้องการพิมพ์และบริเวณที่ไม่ต้องการพิมพ์จะอยู่ในระนาบเดียวกัน แตกต่างกันเพียงบริเวณที่ต้องการพิมพ์จะมีคุณสมบัติรับหมึก ส่วนบริเวณที่ไม่ต้องการพิมพ์จะมีคุณสมบัติไม่รับหมึก

ภาพพิมพ์พื้นราบมีข้อดีคือสามารถพิมพ์ได้รวดเร็วและปริมาณมาก เหมาะกับการพิมพ์หนังสือ นิตยสาร บรรจุภัณฑ์ และสื่อสิ่งพิมพ์อื่นๆ

hand drawn risograph poster design 23 2149874694
ภาพพิมพ์พื้นราบ Image by Freepik

ภาพพิมพ์ตะแกรงไหม (Silk Screen) หรือที่เรียกว่าภาพพิมพ์ซิลค์สกรีน เป็นกระบวนการพิมพ์ที่ใช้ในการพิมพ์ภาพหรือข้อความลงบนพื้นผิวต่างๆ โดยใช้ตะแกรงที่มีรูพรุนละเอียด หมึกจะถูกรีดผ่านตะแกรงไปยังพื้นผิว โดยบริเวณที่ไม่ได้รับหมึกจะเป็นบริเวณที่ตะแกรงปิดอยู่

ภาพพิมพ์ตะแกรงไหมสามารถพิมพ์ลงบนพื้นผิวต่างๆ มากมาย เช่น กระดาษ ผ้า พลาสติก โลหะ และไม้ ภาพพิมพ์ตะแกรงไหมมักใช้ในงานศิลปะ การออกแบบ อุตสาหกรรม และการค้า

ภาพพิมพ์ตะแกรงไหมมีข้อดีหลายประการ เช่น

• สามารถพิมพ์ภาพหรือข้อความที่มีรายละเอียดสูง
• สามารถพิมพ์ลงบนพื้นผิวต่างๆ มากมาย
• สามารถใช้กับหมึกชนิดต่างๆ
•  เป็นกระบวนการพิมพ์ที่ประหยัด

ภาพพิมพ์ตะแกรงไหมเป็นกระบวนการพิมพ์ที่หลากหลายและมีประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถใช้ในงานต่างๆ ได้มากมาย

6256768395 3035b2cfae b
ภาพพิมพ์ตะแกรงไหม silkscreen by PARA Thanakorn Dean Siriraks (ตาลาตรัย)

5. ทำความรู้จักสื่อผสม(Mixed Media)

คือ ผลงานศิลปะที่สร้างสรรค์ขึ้นโดยใช้เทคนิคและวิธีการทางด้านทัศนศิลป์หลายประเภท และใช้วัสดุหลากหลายชนิดมาผสมผสานทำให้เกิดผลงานชิ้นใหม่ มีทั้งแบบ 2 มิติ และ 3 มิติ วัสดุที่ใช้มีหลากหลาย เช่น
วัสดุจากธรรมชาติ เช่น ดิน หิน ไม้ เปลือกหอย 
วัสดุสังเคราะห์ เช่น กระจก กระดาษ พลาสติก และโลหะ
ซึ่งทำให้ผลงานที่สร้างสรรค์ออกมาดูแปลกตาและน่าสนใจมาก 

vintage collage composition design 23 2149485448
ภาพสื่อผสมที่ดูแปลกตา Image by Freepik


สอนโดย : ครูอุ๋ย โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวัดสงขลา